Witam wszystkich w drugiej części życiorysu Fritza Habera. Tym razem o dziwo, nie muszę przepraszać za brak artów. Mam nadzieję, że będą ukazywać się regularnie. A tymczasem zapraszam do lektury.

Przypomnę tylko w jakim momencie zostawiliśmy go w pierwszej części. Otóż wtedy był uznany za bezinteresownego geniusza, który wytworzył jedzenie z powietrza. Do dzisiaj spora część ludzkości nie chodzi głodna, gdyby nie metoda Habera-Boscha. No cóż... W 1914 roku wybuchła I wojna światowa, a Niemcy całkowicie się przestawili na syntetyczny amoniak, zamiast saletry (na którą zresztą nałożono embargo). Amoniaku także można było używać do produkcji materiałów wybuchowych. No i tu pojawił się problem: wojna pozycyjna, powoli wykrwawiająca obydwie strony, przeciągała się. Niemieccy dowódcy uznali, że warto to zakończyć. I zwrócili się o pomoc do Habera. Kannst du uns helfen, doktor Haber? A Haber na to: oczywiście w końcu to jest mój patriotyczny obowiązek.

Broń chemiczna ma swoją historię sięgającą starożytności, ale zawsze była na marginesie działań wojennych. Dodatkowo konwencje haskie zakazywały używania tego rodzaju broni. Francja co prawda dysponowała pociskami ze związkami bromu i używała ich do tłumienia zamieszek ulicznych (gazy bojowe na bazie bromu nie są zazwyczaj groźne dla życia). Niestety, wiatr rozwiał gaz. Haber na początku też zaproponował gaz na bazie bromu. Ale podczas pierwszej próby (przeciw anglikom) gazy rozwiał wiatr, a podczas drugiej próby, obecny w pociskach bromek ksylilu się zamroził. Wojskowi też zażądali gazów wywołujących większe szkody niż paskudne podrażnienie błon śluzowych. Dlatego Haber zabrał się za chlor. Znajduje się on w układzie okresowym ponad bromem, co oznacza, że ma podobne właściwości. Jednak z racji, że jest wyżej jego aktywność jest dużo większa niż bromu. Dodatkowo nie ma problemów związanych z tym, że jego związki mogą łatwo się zestalić (stwierdzenie to jest dość nieprecyzyjne - w rzeczywistości wiele związków chloru jest ciałami stałymi. Nie zmienia to jednak faktu, że chlor jest bardziej lotny.). Ofiary zatrucia umierają bardzo szybko pod koniec topiąc się w płynie, który wypełnia płuca. Oprócz tego z ważniejszych gazów Haber opracował fosgen i gaz musztardowy. Ten pierwszy ma zapach świeżo skoszonej trawy lub zgniłych owoców. Szacuje się, że ponad 80% ofiar broni chemicznej podczas I Wojny Światowej, zatruło się fosgenem. Gaz musztardowy natomiast też może zabić, ale w mniejszych stężeniach prowadzi do silnych poparzeń i ślepoty.

Pierwszy udany atak gazowy powinien wywołać kolosalny efekt, gdyż miałby efekt zaskoczenia. Atak się udał. Niemcy wypuścili chlor na pozycje Ententy. Niczego nie spodziewający się żołnierze zaczęli umierać i opuszczać pozycje. Zatem atak powinien być bardzo skuteczny. No niekoniecznie. Niemcy przekonani o fiasku ataku, nie wystawili żadnej armii, która miałaby przejąć pozycje wrogich żołnierzy. Cały atak poszedł na marne! Następne ataki były oczywiście skuteczniejsze, ale szybko nauczono się przed nimi bronić, a do wyposażenia armii weszły maski gazowe.

Habera spotkały z tego powodu różne przykrości. Największą z nich było samobójstwo jego żony. Haber przyjechał do domu na tylko jedną noc, aby potem wyjechać na front wschodni. Gdy żona to usłyszała - postrzeliła się. Haber nawet nie przejmował się pogrzebem i wyjechał zgodnie z planem.

Po wojnie przyznano mu nagrodę Nobla za produkcję amoniaku. Jednocześnie okrzyknięto go zbrodniarzem wojennym (mimo iż gazy w rzeczywistości były mniej skuteczną bronią od broni konwencjonalnej). Produkował też broń chemiczną dla Hiszpanii. Był profesorem w Cambridge. Pod koniec życia miał pomysł, aby odzyskiwać złoto z wody morskiej (według jego wyliczeń w 1 t wody morskiej znajduje się 0.008 mg złota, co czyni ten pomysł nieopłacalnym). Co ciekawe, był przyjacielem Einsteina, mimo znaczącej różnicy poglądów. Gdy Hitler doszedł do władzy, Haber musiał zwolnić siebie i innych żydowskich naukowców. Z jego dalszych osiągnięć należy wymienić środki na insekty: Cyklon A i Cyklon B. Jednak naziści zorientowali się, ze Cyklon B silniej działa na ludzi. W czasie II WŚ zabili nim wielu żydów, w tym krewnych Habera. Sam Haber zmarł w 1934 roku w Szwajcarii.