Savaş Nasıl Başladı?
Bütün tarih kitaplarında savaşı fitilleyen kıvılcımın Avusturya Macaristan Veliahtının Sırp
Milliyetçisi bir maktül tarafından öldürüldüğü
Gerekçesiyle savaşın başladığı yazar. Savaş Avusturya Macaristan Hükümetinin Sırp Hükümetine
Sırp Hükümetine ağır bir ültimatom vererek Sırp
Katili Avusturya Macaristan Hükümetine verilmesini talep etti.Ancak Sırp Hükümeti Bh katili iade etmeyeceğini ve katili İdam ettiğini bildirerek Avusturya Macaristan Hükümetine bildirdi.Bu olan bitenlere karşın Avusturya Macaristan İmparatorluğu herşeyi Sırbistan'dan
sorumlu tuttu ve Sırbistan'a savaş ilan etti.
Savaşın Başlangıcı
Almanya Avusturya’nın yandaşı olarak Rusya’ya savaş açtı. Fransa da 1892’de imzaladığı ‘İkili İttifak’ çerçevesinde Rusya’nın tarafında oldu. Bunun üzerine Almanya Fransa’ya da savaş açtı.
Alman birlikleri Fransa’ya saldırmak için Belçika’ya girdi. Daha 1839’da herhangi bir saldırı karşısında Belçika’ya yardım etmeye söz vermiş olan İngiltere, 4 Ağustos 1914’de Almanya’ya savaş açtı. Böylece, 1. Dünya Savaşı başlamış oldu.
O yıllarda orduların savunma gücü saldırı gücünden fazlaydı. Başlangıçta güçlü filolara sahip olan İtilaf Devletleri denizde üstünlüğü ele geçirdiler
Osmanlı Devleti'nin Savaşa Girişj
İtthad ve Terakki’nin güçlü önderlerinde Enver Bey (Paşa), henüz otuzüç yaşında bir gençti. Saraya damat olan Enver Bey kaymakam rütbesi taşıyordu. 3 Ocak 1914’de birden bire paşalığa yükseltildi; daha doğrusu kendisini yükseltti. Harbiye Nazırlığına getirildi ve başkomutan vekili oldu. Enver Paşa’nın gözükara cesaretinden başka tek meziyeti vatanı sevmesiydi. Fakat ne yazık ki böyle zamanlarda önemi anlaşılan bilgi, tecrübe ve yönetim kabiliyetinden yoksundu. İşte çoğu İttihadçıların bu eksikliği hem kendi, hem de Osmanlı Devleti’nin felaketini hazırladı. Çünkü zaten harap ve savaş yorgunu olan Osmanlı Devleti bir savaşa daha dayanamazdı.
Karada ve denizde savaş tüm şiddetiyle sürerken, İngiliz donanmasının sıkıştırdığı ‘Goeben’ ve ‘Breslav’ adlı iki Alman gemisi Çanakkale Boğazı’nı geçerek Osmanlılara sığındı. Bundan ne padişahın, ne diğer bakanların, ne de diğer meclisin haberi vardı.Enver Paşa Bu iki geminin
Çanakkale Boğazından geçmesini emretti.İtilaf kuvvetleriyse Osmanlı Devleti'ne ültimatom vererek gemileri Kendilerine teslim edilmesini istedi.Aksi takdirde bunun bir savaş ilanı sebebi sayavaklarını bildirdiler.İttihad ve Terakki Hükümeti gemilerin Almanya’dan satın alındığını bildirdi ve Türk bayrağı çektirerek, Goeben’in adını ‘Yavuz’, Breslav’ınkini ise ‘Midilli’ olarak değiştirdi. Bununla da yetinmeyip gemileri Karadeniz’e gönderdi ve Rus şehirlerini bombalattı. Ayrıca bu gemiler iki Rus gemisi ve bir Fransız vapurunu batırdılar. Buna karşılık 5 Kasım 1914’de İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti’ne savaş açtılar. 17 Kasım da ise Ruslar Trabzon’u bombaladı. Böylece Osmanlı Devleti de savaşa katılmış oldu.
Dönemin Harbiye Nazırı (Genelkurmay Başkanı) Enver Paşa
1.Cihan Harbi Ve Biz
Türk donanmasına katılan bu gemiler, Karadeniz'de yaptıkları bir manevra esnasında saldırıya uğradıklarından Rus liman ve kıyılarını bombaladılar. Bu olay Osmanlı Devletinin Birinci Dünya Savaşına girmesine neden oldu (29 Ekim 1914). Osmanlı Devleti bu savaşta Galiçya, Kafkasya, Makedonya, Suriye ve Irak cephelerindeçarpıştı ve birçok zaferler kazandı. Fakat 1917 senesinde Birleşik Amerika Devletinin İtilafDevletleri yanında savaşa girmesi, savaşın gidişini İttifak Devletleri yanında savaşa girmesi,savaşın gidişini İttifak Devletleri aleyhine çevirdi. İtilaf Devletleri 1918'de giriştikleri büyükbir saldırı sonunda bağlaşık olduğumuz devletleri yendiler. Savaş sonunda, savaşa katılandevletlerle ayrı ayrı barışlar yapıldı.
Sonuç
Filistin ve Suriye cephelerinde, İngilizlerle yapılan savaşlarda Türk Ordusu yenildi. Suriyecephesinde uğranılan yenilgi üzerine, Talat Paşa sadaretten çekildi. Mondros Mütarekesinin imzasından sonra da arkadaşlarıyla birlikte gizlice memleketi terk ettiler. Talat Paşa'nın çekilmesi üzerine sadrazam olan Ahmet İzzet Paşa, durumu tehlikeli görerek,İtilaf Devletlerinden ateşkes istemek zorunda kaldı. Mütareke Limni adasında Osmanlıdelegesi Bahriye Nazırı Rauf Bey (Orbay) ile İngiliz Amirali Galdrop (Calthrope) arasında imzalandı (30 Ekim 1918).
Mütarekeyi İmzalayan Heyet