Afanasiyevo Kültürü, Orta Asya'daki Tunç Çağı'na ait Türk kültür çevrelerinden biridir.

MÖ 3300 ile MÖ 1700 arasına tarihlenir. Altay ve Sayan Dağları'nın kuzeybatısındaki bozkırlarda gelişmiştir. Avcılık, hayvancılık, taştan ve bakırdan eşyalar yaptıkları kazılar sonucu ortaya çıkmış topluluktur.

Proto-Türklere ait en eski kültür kalıntılarından dikkat çekici bir bölümü Abakan bozkırlarında Afanasiyevo adıyla anılan bölge de dahil olmak üzere Altay Dağları'ndan İdil Nehri'ne kadar uzanan geniş sahada bulunmaktadır.

Afanasyevo kültür yeşil renkte, Andronovo kültürü turuncu renkte görülmektedir.

Arkeolojik çalışmalarda, kemik iğneler, çakmak taşından yapılmış ok uçları, bakır bıçak ve küpeler, kırmızı ve beyaz bantlı sade çömlekler, maden işlemli kap - kacak ve çeşitli aletler, at ve koyun besiciliğine işaret eden çeşitli bulgu ve kanıtlar bu kültürün .evresinden bize ulaşan eserlerdir. Bu kalıntılar ilk ana yurtta yaşayan Proto-Türkler'in, Tunç çağı'na girdiklerini, avcılık ve hayvan besiciliği yaptıklarını göstermektedir. Kurot ve Kuyum kurganlarından çıkan buluntular, bu kültür çevresinde yaşayan insanların at, sığır ve deveyi evcilleştirmiş oldukları, bakırcılığı bildikleri, avcı ve savaşçı bir topluluk oldukları anlaşılmaktadır.

Besicilik ve ziraat evrensel medeniyetinin başlaması açısından da büyük önem taşımaktadır. M.Ö. 46'dan itibaren bu bölgenin Yenisey Irmağı ile Altay Dağları arasındaki kısmı Kırgızların ana yurdu olmuştur.

Bilim insanları, Altay'larda gelişen bu kültürün Orhun nehirleri bölgesini de etkisi altına alarak Orta Asya medeniyetinin temelini oluşturduğu fikrini benimsemektedir.

Serdar.